به گزارش متادخت ، «ریاضی پسرها از دخترها بهتر است.» «مهندسی و ریاضی که پسرونه است.» صحبت‌هایی که از قدیم شنیدیم، درس‌هایی که با ریاضی سروکار دارد پسرانه است و این دیدگاه در انتخاب رشته دختران در مدرسه و دانشگاه بسیار تاثیر گذار است. اما آیا واقعا ریاضی به جنسیت بستگی دارد؟
امروز روز جهانی زن در ریاضیات است که از سوی اتحادیه بین‌المللی انجمن‌های ریاضی جهان با پیشنهاد کمیته بانوان انجمن ریاضی ایران، روز تولد مرحوم «مریم میرزاخانی»، ۱۲ می مصادف با ۲۲ اردیبهشت ماه را «روز زنان در ریاضیات» در جهان نامگذاری کردند. نمونه‌های مثل این بانو در کشور ما و یا حتی در نزدیکترین افراد خانواده همه ما است که جز نوابغ ریاضی‌اند و این کلیشه‌ قدیمی «دختران هوش ریاضی کمتری دارند» را نقض می‌کنند.
ریاضی جنسیتی است؟
بررسی برخی آمارها ممکن است این ذهنیت را ایجاد کند که بله، درست است؛ هوش ریاضی در پسرها بیشتر از دختران بوده و استعداد ریاضی جنسیتی است. برای مثال، جایزه فیلدز که به عنوان نوبل ریاضی شناخته می‌شود، یک جایزه بین‌المللی است و هر چهار سال یک بار به ریاضی‌دانان جوان (کمتر از چهل سال) که کار مهمی در ریاضی انجام داده باشند، اهدا می‌شود. در میان برندگان این جایزه از سال ۱۹۵۴ تا کنون حتی نام یک زن دیده نمی‌شود. همچنین برندگان المپیادهای بین المللی ریاضی، فیزیک و حتی شیمی هم حدودا ۹۰ درصد پسر هستند و ۹۸ درصد برندگان جوایز نوبل فیزیک هم که با ریاضیات مرتبط است مرد هستند.
اما پژوهشگران در دانشگاه ویسکونسی مدیسون آمریکا با در اختیار داشتن تحقیق سال ۲۰۰۹ موسسه «پیزا» و تحقیق بین‌المللی «تیمز» سال ۲۰۰۷ که سطح دانش و عملکرد دانش‌آموزان کشورهای مختلف جهان را بررسی می‌کرد، نمرات ریاضی دانش‌آموزان دختر و پسر را با هم مقایسه کردند و نتایج جالبی به دست آوردند. هدف آن‌ها این بود که روشن شود آیا نمرات به جنسیت بستگی دارد و آیا می‌شود این نمرات را تغییر داد.
این بررسی نشان داد که در کشورهایی مانند مراکش، ‌هلند و ارمنستان، تفاوتی میان نمرات دانش‌آموزان دختر و پسر در رشته ریاضی دیده نمی‌شود و در اندونزی و تونس حتی فهم ریاضی دخترها بهتر از پسرها است. بنابراین قطعیت این گزاره که تفاوت نمره ریاضی دختران و پسران موضوعی ژنتیکی و مرتبط با جنسیت است زیر سوال رفت.
جامعه باعث می‌شود که دختران به ریاضی گرایش کمتری دارند
همچنین براساس آمار آمریکا تفاوت میان نمرات ریاضی دخترها و پسرها در ۵۰ سال گذشته هر سال‌ کمتر شده است. در حالی‌که در دهه هفتاد میلادی در برابر هر ۱۳ پسر مستعد در رشته ریاضی یک دختر وجود داشت، امروزه در برابر هر ۳ پسر یک دختر است. در آمریکا آمار دخترانی که در رشته‌های مرتبط با ریاضیات تحصیل کرده‌اند، در ۵۰ سال گذشته از ۵ به ۳۰ درصد افزایش پیدا کرده است.
در برخی از کشورهای خارومیانه مانند بحرین و عمان، درحالی‌که دخترها در مجموع نمرات خوبی در رشته ریاضی نداشته‌اند اما نمرات پسرها بدتر از آن‌ها بوده است.
نتایج این تحقیقات نشان دهنده آن است که بر خلاف تصور سنتی، استعداد پسرها در رشته ریاضی ذاتی نیست و تفاوت در درک ریاضی جنبه ژنتیکی و ارثی ندارد. اگر این چنین بود، دخترها امکان چنین پیشرفت‌هایی در سال‌های اخیر نداشتند.
همچنین در همین راستا، تحقیقات جدید منتشر شده در مجله علم روانشناختی (Psychological Science) این موضوع که چرا دختران از دنبال‌کردن رشته‌های فنی و ریاضی منصرف می‌شوند را بررسی کرده است. بر اساس این تحقیق، علت این موضوع این نیست که دختران در ریاضیات ضعیف هستند بلکه آن‌ها اغلب توسط اطرافیانی اعم از خانواده، همسالان، معلم‌ها و… احاطه شده‌اند که معتقدند پسرها ذاتا در ریاضیات بهتر هستند و تلاش دختران برای موفقیت در ریاضی بیهوده است و این رشته ذاتا مردانه است.
مغز جنسیت‌زده نیست
با توجه به این نتایج، ریاضیات و دروس مربوط به آن هیچ ارتباطی با جنسیت ندارد و اگر پسرها در آن موفق‌تر هستند فقط به علت دید جامعه و تلقین اطرافیان است. اما توجه داشته باشید که مغز ما فارغ از جنسیت بسیار انعطاف پذیر است و به راحتی می‌توانیم عادتمان را تغییر دهیم. پژوهش‌هایی هم که روی انعطاف پذیری مغز انجام گرفته است نشان می دهد عملکرد ذهن را آموزش و تجربه‌های انسانی که در جریان زندگی کسب می‌کند رقم می‌زند، نه صرفا جنسیت انسان‌ها.
سارا محمدی مشاور و روانشناس درباره قابل تغییر بودن عادات مغز گفت: انعطاف‌پذیری مغز، توانایی ایجاد این مسیرهای جدید و رها کردن مسیرهای قدیمی است؛ این فرآیند به ما امکان می‌دهد تا با چالش‌های جدید روبه‌رو شویم، مهارت‌های جدید یاد بگیریم و به عنوان یک انسان رشد کنیم، بنابراین با کنترل نوروپلاستیسیتی می‌توانیم تمام افکار و رفتارهای خود را بهبود ببخشیم.
وی ادامه داد: هر بار که عادت نامناسبی را ترک می‌کنید یا دیدگاهتان را نسبت به چیزی تغییر می‌دهید، گویی مسیر جدیدی در مغزتان ایجاد می‌شود؛ با تکرار و تمرکز آگاهانه روی این تغییرات، می‌توانید مغزتان را از نو بسازید و هرچه بیشتر از این قابلیت خارق‌العاده استفاده کنید، مغزتان قوی‌تر و انعطاف‌پذیرتر خواهد شد.
از طرف دیگر، نوابغ ریاضی و فیزیک زن در ایران و دنیا مثل مریم میرزاخانی، منجمه نیشابوری، گرته هرمان و… به درستی این فرضیه را نقض کرده‌اند.
منبع :فارس