انگاره جدید از زیبایی و سلامتی

به گزارش متادخت، در قسمت قبل در مورد بدن و اصول جامعه‌شناسانه آن صحبت کردیم و در ادامه به تغییر نگرش انسان به بدن و زیبایی می‌پردازیم. با انگاره‌های دنیای مدرن در مورد بدن و تمرکز بر بدن و نیز پیشرفت‌های حاصل شده در علم پزشکی، دیگر نیازی به پذیرش تقدیر پروردگار، حداقل در مورد ظاهر بدن و صورت نیست. در این نگاه، صورت زیبا مهم‌ترین فاکتور انسانیت است و سیرت چندان تاثیر نخواهد داشت. در این نگاه، انسان باید همواره زیبایی‌های تعریف شده در رسانه‌ها را داشته باشد و هر زیبایی که در سن جوانی متصور است در سنین بالا نیز برقرار باشد. بی‌شک، انگاره‌های القا شده زیبایی و زیبایی‌شناسی توسط رسانه‌ها و قدرت‌ها، اثرات خود را بر جامعه خواهد گذاشت و جامعه نیز به عنوان بازوی دوم فشار بر روی زیباسازی توسط جراحی زیبایی، عمل خواهد کرد و این همان نظر اصلی فوکو در مورد قدرت و اثر گذاشتن بر بدن است. در این حالت جامعه زنان بیشترین اثر را خواهد گرفت و بیشترین تلاش را برای زیبا شدن به هر طریقی انجام خواهد داد. در واقع، آن‌چه که امروزه به عنوان دانش پزشکی می‌شناسیم یک جریان قدرت است که افراد را ملزم می‌کند برای رسیدن به مفاهیمی چون سلامت عمومی، کنترل زاد و ولد و … به معاینات و کنترل‌های پزشکی تن بدهند. در دیدگاه فوکو هدف این تلاش‌ها، هدفی پزشکی نیست. هدف واقعی و اصلی این دانش جدید هدفی اخلاقی و آن کنترل و نظارت بر بدن است. کنترلی که موضوعش بدن و رفتارهای آن از جمله روابط جنسی، بیماری و سلامتی است.

پزشکی نوین با مطرح کردن مسائلی چون سلامتی عمومی، بدن را از فضای شخصی و خصوصی آن خارج کرده و به عنوان یک مسئله اجتماعی به فضای عمومی می‌کشاند. افراد ناچارند که بدن‌ خود را تحت معاینات، مراقبات و شناخت دانش جدید پزشکی قرار دهند و با آن هماهنگ شوند. این کنترل و نظارت تا آن‌جا درونی شده است که افراد خود به صورت داوطلبانه به آن تن می‌دهند و این مسئله را به راحتی در مورد جراحی‌های فراوان زیبایی می‌بینیم. در این‌جا نیز پزشکی با نگاه مراقبتی و سلامت بدن از جراحی زیبایی صحبت می‌کند و تاکید کمتری بر وجوه مختص زیبایی دارد. در حالی که اثرات قدرت (که در مهم‌ترین شمایلش به صورت رسانه خود را می‌نمایاند) در ذهن و روان جامعه، القای اصلی را بر پایه زیبایی قرار داده است و دوباره هر دو بال دانش و قدرت توانسته‌اند کارکرد خود در حضور داوطلبانه افراد و به ویژه زنان در جراحی‌های زیبایی پزشکی را به خوبی ایفا کنند.

انگاره زیبایی: واقعیت و رویا

اما در عمل این زیبایی نه تنها در سلامت زنان تاثیری نخواهد داشت بلکه در اکثر موارد موجب آسیب‌های جدی بر سلامت آن‌ها شده و خسارات جبران‌ناپذیر مالی، جانی، روحی و اجتماعی بر زیبایی می‌گذارد. کم نیست خبرها و گزارش‌هایی در مورد زنان و دخترانی که در اثر جراحی‌های زیبایی دچار مشکلات جسمی و حتی مرگ شده‌اند. حتی بسیاری از پزشکان بر اثرات مخربی صحه می‌گذارند که جراحی‌های زیبایی در بلند مدت بر افراد می‌گذارند و در حال حاضر نمی‌توان آن‌ها را درک کرد. اما در لوای آن قدرت اغواکننده رسانه‌ای و علی‌رغم همه آسیب‌های پنهان و آشکار سلامتی، باز هم غلیان و خروش زنان برای هر چه زیباتر شدن توسط اعمال جراحی وجود دارد و نه تنها این اعمال کاهش نمی‌یابد بلکه به طور روزافزونی در حال افزایش است.

برخی از روانشناسان بر این باور هستند که بروز افسردگی پس از عمل‌های جراحی بسیار بیشتر از تصور مردم است و اکثر پزشکان زیبایی خطرات و عوارض جراحی زیبایی را از بیمارانشان پنهان می‌کنند. از این منظر جدا از عوارض جراحی شبیه تزریق داروها و انواع اثرات ظاهری، ترس از زیبا نشدن پس از عمل جراحی زیبایی یکی از بزرگترین دغدغه‌ها و نگرانی‌های زیباجویان است که می‌تواند باعث اضطراب و در مواقعی افسردگی شود.

ادامه دارد…