به گزارش متادخت، در دوران یونان باستان، مردم تصمیم گرفتند تا در بهار هر سال به دره‌ای به نام کرونوس بروند تا در آن‌جا مقطعی را با هم در صلح بگذرانند. بنا به سنت ورزش و رقابتی که در آن زمان در اندک رشته‌های ورزشی رایج بود، آیین‌نامه ورزش نیز تنظیم و نخستین دوره رسمی بازی‌های المپیک دوران باستان ۷۷۶ سال پیش از میلاد مسیح برگزار شد. بعدها این بازی‌های شکل و نمایش رسمی‌تر به خود گرفت و کم‌کم تبدیل به بازی‌های المپیک شد.

در دوره‌های نخست حضور زنان در المپیک معنایی نداشت و تا سال‌ها در ادوار مختلف این بازی‌ها شرکت نداشتند و یا با تعداد خیلی کمی حضور پیدا می‌‎کردند؛ بطوری‌که حتی بازی‌های آن دوران را تنها مردان می‌توانستند ببینند؛ که ریشه آن به برهنگی مردان ورزشکار باز می‌گشت.

در آغاز المپیک مدرن شعار «نیروی عضلانی و مغزها» برای این بازی‌ها انتخاب شد. انتخاب این شعار در ابتدای قرن بیستم نشان از نگاه جنسیتی اروپائیان و بانیان ورزش به بانوان بود؛ نگاهی که چهار سال نخست آنان را از حضور در بازی‌های المپیک محروم کرد.

حضور زنان در مسابقات المپیک

حضور یک زن برای اولین‌بار در بازی‌های المپیک به داستان تلخی بازمی‌گردد که یک مادر برای تشویق پسر خود لباس‌های مردانه به تن کرده و به محل بازی‌های المپیک باستان پاگذاشت، اما موفق به مخفی نگاه‌داشتن جنسیت خود نشد و این امر منتهی به پرتاب وی از صخره تیپاپون و مرگ او شد.

در نهایت در در المپیک ۱۹۰۰ گرچه بانوان جواز حضور پیدا کردند اما رشته‌های خاص و معدودی برای آنان وجود داشت. زیرا بانیان این بازی‌ها هنوز بر تفکیک جنسیتی ورزش باور داشتند و بسیاری از رشته‌ها را مناسب حضور زنان نمی‌دانستند. در این دوره از المپیک ۹۷۷ ورزشکار حضور داشتند که تنها ۲۲ نفر آنان زن بودند. روند حضور زنان در المپیک‌های مدرن در سال‌های بعد از 1900 میلادی چنان با استقبال و پیشرفتی روبرو شد که امروزه نادیده گرفتن نقش زنان در موفقیت کاروان‌های اعزامی کشورهای مختلف امکان‌ناپذیر است. طی این دوران زنان با موفقیت‌های پیاپی، حضورشان را ثابت کردند و در بعضی از موارد شگفتی‌آفرین شدند.

شکوفایی زنان ورزشکار ایرانی بعد از انقلاب اسلامی

سابقه حضورزنان ایرانی در المپیک اگرچه کم بوده است اما تاریخچه‌ای پر فراز و نشیب دارد.

پس از انقلاب اسلامی و در روزهایی که شاید کمتر کسی در جهان به اشتباه فکر می‌کرد که زنان ایران بتوانند حضور در میادینی همچون بازی‌های آسیایی و المپیک را تجربه کنند، افرادی بودند که با اعتقاد به ضرورت حضور زنان در عرصه ورزش، از محدودیت‌ها عبور کرده و زمینه حضور آنان را با حفظ چهارچوب لازم جهت حفظ ارزش و جایگاه آنان، در عرصه‌های بین‌المللی پایه‌ریزی کردند و زنان ورزشکار متعددی  به المپیک اعزام شدند و نقش‌آفرینی‌های خوبی نیز از خود نشان دادند به طوری که حتی در بعضی از رشته‌های ورزشی زنان ما در دنیا سردمدار و رقیب دیگر کشورها هستند.

اوج این حضور در المپیک ۱۹۹۶ آتالانتا بود؛ جایی که لیدا فریمان نخستین بانوی ایران به المپیک اعزام شد و در کنار حجاب اسلامی رسالت بزرگ پرچم‌داری المپیک را هم بر عهده داشت. فریمان هرچند که در آن دوره از المپیک نتوانست در رشته تیراندازی مقام چشم‌گیری کسب کند؛ اما با حمل پرچم، پیام بانوان ایران را به جهانیان مخابره کرد.

البته فریمان تنها بانوی پرچمدار کاروان ایران در ادوار المپیک نیست. بلکه در سال ۲۰۰۸ هما حسینی، در المپیک ۲۰۱۶ زهرا نعمتی و هانیه رستمی مشترکا به همراه صمد نیکخواه بهرامی در المپیک ۲۰۲۰ توکیو نیز این فرصت را داشتند.

این مسیر ادامه دارد

پکن 2008

روند حضور زنان ورزشکار ایرانی استمرار پیدا کرد و شمار آنان در المپیک ۲۰۰۸ پکن به سه رسید.

در این المپیک، بانوان ورزشکار ایرانی با کسب سهمیه از درون رقابت‌های انتخابی، جواز حضور در این بازی‌ها را به دست آوردند. نجمه آبتین (تیروکمان)، هما حسینی (قایقرانی) و سارا خوش‌جمال‌فکری (تکواندو) سه المپین ایران در این دوره بودند که متاسفانه هر سه از گردونه مسابقات کنار رفتند.

این پایان ماجرا نبود و در دور بعد المپیک، هشت دختر ایرانی به لندن اعزام شدند.

لندن2012

در بازي‌هاي المپيك ۲۰۱۲ لندن بانوان ورزشكار ايراني با رشدی خوب و با هشت سهميه راهي بازي‌ها شدند؛ الهه احمدي و مه لقا جام بزرگ در تيراندازي، سوسن حاجي‌پور در تكواندو، ندا شهسواري در پينگ‌پنگ، ليلا رجبي در دو ميداني و سولماز عباسي در روئینگ نمايندگان جامعه ورزشي بانوان در المپيك لندن بودند.

ریو2016

در بازی‌های المپیک ریو نیز زنان با کسب 9 سهميه المپيک رکورد زدند. کيميا عليزاده، ليلا رجبي، نجمه خدمتي، مه‌لقا جام‌بزرگ، گلنوش سبقت‌الهي، زهرا نعمتي، ندا شهسواري، مهسا جاور و الهه احمدي ملي‌پوشان زن کشورمان در اين رقابت‌ها هستند که در رشته‌هاي تيراندازي، دو و ميداني، پينگ‌پنگ، قايق‌راني و تکواندو به این رقابت اعزام شدند. و در این المپیک بود که نخستین مدال بانوان به رنگ برنز برای ایران ضرب شد.

توکیو2020

روند رو به رشد افتخارآفرینی بانوان در توکیو ادامه داشت.10 زن ورزشکار ایرانی موفق شدند سهمیه المپیک توکیو را به دست بیاورند.

نجمه خدمتی، آرمینا صادقیان، فاطمه کرم‌زاده، هانیه رستمیان در تیراندازی، حمیده عباسعلی و سارا بهمنیار در کاراته، نازنین ملایی در قایقرانی، ناهید کیانی در تکواندو، فرزانه فصیحی در دوومیدانی و ثریا آقایی در بدمینتون نماینده‌های ورزش زنان ایران در توکیو بودند.

پاریس2024

و این حضور در پاریس به یک رکورد بی‌سابقه رسید و 11 زن ورزشکار ایرانی سهمیه المپیک پاریس را به دست آوردند و این تعداد بیشترین حضور زنان ایران در ادوار مختلف بازی‌های المپیک بود..

مبینا فلاح (تیروکمان)، هانیه رستمیان (تیراندازی)، فاطمه امینی (تیراندازی)، شرمینه چهل‌امیرانی (تیراندازی)، ندا شهسواری (تنیس روی میز)، ناهید کیانی (تکواندو)، مبینا نعمت‌زاده (تکواندو)، مهسا جاور (قایقرانی)، زینب نوروزی (قایقرانی)، فاطمه مجلل (قایقرانی) و فرزانه فصیحی (دوومیدانی) در المپیک 2024 پاریس حضور پیدا کردند.

همچنین اولین فینال زن ورزشکار ایرانی و اولین مدال نقره در این مسابقات توسط ناهید کیانی تکواندوکار خوب کشورمان به دست آمد. و در همین المپیک نیز مبینا نعمت زاده در تکواندو صاحب مدال نقره شد و شگفتی خلق کردند؛ و امید است که در سال‌های آتی با کسب مدال طلا تاریخ‌سازی خود را کامل کنند.

به گزارش فرشته حاجی زاده؛ خبرنگار