به گزارش متادخت، گذر زمان و شاید روایت مردانه تاریخ، سبب شده است تا نقش زنان در وقایع مهم تاریخی به خوبی تبین و ثبت نشود و همین مسئله، باعث شده است در تورق کتب تاریخی رد پای حضور زنان مشهود باشد اما سخنی واضح از آنان به میان نیامده باشد. یکی از نمودهای بارز این مسئله، در مورد زنان مبارز با استعمار انگلیس است که اطلاعات بسیار کمی از آن‌ها در دسترس است و شاید بتوان در جستجوهای مکرر، به اشاراتی مختصر و کوتاه در مورد فعالیت زنان در آن برهه مهم تاریخی دست یافت.

مرتضی کرمی، مورخ و نویسنده تنگستانی، قلم به دست گرفته و با نوشن کتاب زنان تنگستان روایتی از مجاهدت‌های زنان تنگستانی در مبارزات ضداستعماری را به تصویر کشیده است.

این کتاب شامل چهارده فصل است که در آن ضمن پرداختن به موقعیت جغرافیای انسانی و اقتصادی شهرستان تنگستان، موقعیت زنان تاثیرگذار بوشهری و تنگستانی در دوره قاجار و پهلوی و نقش آن‌ها در جنبش جنوب و ضداستعماری علیه انگلیس در خلال جنگ جهانی اول، به طور مستند مورد واکاوی قرار گرفته است.

«به‌طور کلی مطالعات جامعی در مورد زنان جنوب ایران، به ویژه زنان بوشهری انجام نگرفته و اگر پژوهشی در مورد زنان بوشهری دیده می‌شود، از سال‌های انقلاب مشروطه به بعد بوده است. دلیل این امر را باید کمبود اسناد و مدارک دانست. مطالعاتِ قبل از انقلاب مشروطه طوری است که فاقد یک تاریخ‌نگاری مبسوط است و اطلاعات کافی در دسترس قرار نمی‌دهد. پاره‌ای از محققان بر این باورند که طرح مباحث مربوط به زنان فقط از دوران مشروطیت در ایران رواج پیدا کرده است. یکی از آنان در این باره به صراحت نوشته است در ایران نیز مسئله زنان فقط هنگامی مطرح شد که انقلاب مشروطه این فرصت را برای زنان فراهم آورد که در برخی نشریات این دوره یا با انتشار نشریه‌های ویژه زنان به ادبیاتی در دفاع از برخی از حقوق اولیه خود، چون حق آموزش و داشتن شغل، روی آوردند.»

زنان تنگستان

مرتضی کرمی