به گزارش متادخت، «نمیدونم شما به ساعت ۱۱:۴۵ دقیقه می‌گید صبح یا ظهر، ‌اما آدم وقتی تا ۵ صبح فیلم ببینه، این ساعت براش میشه صبح زود! این همه اعتراض مامانمو بابت این ساعت بیدار شدن نمی‌فهمم! خب منطقیه دیگه؟ یه آدم معمولی به ۵-۶ ساعت خواب نیاز داره، مگه نه؟ تازه، از ۱۱ بیدار بودم، اما خب داشتم ایسنتامو چک می‌کردم‌ و اگر گشنگی نبود، عمرا حالا حالاها از جام پا نمی‌شدم.

خب امروز چه کاره‌ام؟

عصری کلاس زبان دارم، باید تکلیفامو بنویسم… امروز آخرین جلسه ترم تابستونه و خب خداروشکر تکالیف زیاد نیستن، می‌تونم یه زنگ بزنم به ساغر و یه کم حرف بزنیم و باهاش قرار بزارم بعد زبان هم بریم پارک. البته اگر مامانا گیر ندن بهمون و بزارن یه پارک با دل خوش بریم! مامانم همش میگه پارک پر از معتاده، پر از پسره، آخه مادر من، ما با اونا چه کار داریم؟ ما می‌خوایم با هم حرف‌بزنیم فقط همین…

مامانم واقعا منو درک نمی‌کنه، من حوصلم سر رفته، تازه میگه صبح زودم بیدار بشم…

کل تابستونِ ما به اصرار مامانم به کلاس زبان، والیبال و شطرنج و نقاشی گذشت. اینقدر کلاس می‌رفتم که بعضی وقتا سر کلاس والیبال انگلیسی حرف می‌زدم و سر کلاس نقاشی شطرنج بازی می‌کردم.

یه مسافرت هم رفتیم که به خاطر تموم شدن مرخصی مامان و بابا، کلی با عجله رفتیم و برگشتیم که اصلا نفهمیدیم چی شد!

کلا هم از دار دنیا یه خواهر دارم که پنج سالشه و مامانم هر روز می‌بردش مهد.

خب شما باشید حوصلتون سر نمیره؟

ناراحت نمی‌شید که مدرسه‌ها داره شروع میشه و شما نفهمیدید تابستون چی شد اصلا؟

مدرسه‌ها هم شروع بشه دیگه اصلا نمیشه حرف از مسافرت و پارک و… زد.

البته مدرسه هر چی باشه بهتره، حداقل رفیقامو هر روز می‌بینم و کلی باهم می‌خندیم.

آخ، چه جمله‌ای گفتم! خوراااک استوریه، برم یه استوری بزارم…

دوستای گلم، عشقای کیمیا، بعد لایوم استوریمم ببینید و بکوبید لایکو!»

دختران نوجوان و عدم درک خانواده

کیمیا یکی از هزاران دختر نوجوان ماست که وقت خود را ساعت‌های طولانی در فضای مجازی می‌گذراند و این مساله نشانگر آن است که جامعه و خانواده شناخت کافی از نیازهای او ندارند.

یکی از نیازهای نوجوانان، تفریح است. هم خانواده و هم جامعه باید پاسخگوی نیاز به تفریح دختران نوجوان باشند. در این مساله با دو نوع خانواده همراه و غیرهمراه روبرو می‌شویم.

در خانواده غیر همراه، والدین شناخت کافی از نیازهای فرزندان خود نداشته و تفاوت بین نسل خود و نسل جدید را نمی‌دانند، به همین علت لازم است تا درباره نیازهای فرزندان خود علی‌الخصوص در سن نوجوانی آگاهی کسب کرده و اقدامات لازم را انجام دهند.

تاکید بر سن نوجوانی به این خاطر است که این بازه سنی، خاص و متفاوت دارای ظرافت و پیچیدگی بیشتری از سایر بخش‌های تربیت فرزندان است و والدین نیازمند یادگیری مهارت‌های مختلف برای کمک به نوجوان خود هستند. از طرفی حساسیت و ظرافت‌های بیشتر در تربیت دختران و شرایط عرفی متفاوت برای آنان باعث شده تا تفریح و نوع تعامل والدین با تفریح دختران متفاوت از تعامل با پسران خود باشد.

اما جامعه چطور؟ آیا جامعه امروز توانسته است تفریح مناسب دختران نوجوان را فراهم کند؟

جامعه مطلوب ما دختران

امروزه دختر نوجوان حتی در خانواده همراه هم با جامعه‌ای روبرو است که غالبا نیازهای او را درک نکرده، که اگر این نیاز درک شود، بسیاری از چالش‌های نوجوانان با خانواده خود نیز رفع و آنان از لحاظ روحی و جسمی تقویت می‌شوند و می‌توانند آینده بهتری داشته باشد.

همچنین در مساله تفریح مهم است که جنسیت یک دختر لحاظ شود، به طور معمول یک پسر نوجوان می‌تواند آزادانه‌تر در پارک‌ها و فضاهایی مثل گیم نت به تفریح بپردازد، اما برای دختران به طور گسترده این شرایط مهیا نیست.

یک دختر نوجوان برای تفریح نیازمند مکانی امن، راحت و سرگرمی سالم، جذاب و مناسب سن خود است، برای مثال مکان‌هایی مثل شهردخت (ساختمان‌هایی که متعلق به دختران بوده و هر طبقه دارای خدمات خاص تفریحی، سالن مطالعه، کافه و… است) که تعداد اندکی از آن در شهر تهران وجود دارد و یا پارک‌های بانوان با داشتن دوچرخه، فضای ورزش، فضای بازی و… می‌توانند نمونه خوبی برای استفاده دختران باشد.

اما تعداد این فضاها بسیار محدود بوده و دسترسی به آن‌ها به راحتی امکان پذیر نیست. افزایش تعداد پارک‌های بانوان و نمونه‌هایی مانند شهردخت‌ و عدم محدود شدن آنان به کلان شهرها می‌تواند به حل این مساله اجتماعی کمک کند.

همچنین بازنگری در خدمات موجود در این مکان‌ها و بروزرسانی و مناسب‌سازی آن‌ها برای استفاده سنین مختلف نیز لازم است. هیجان و تنوع از جمله پارامترهای جدانشدنی تفریحات نسل جوان هستند که بی‌توجهی به آنان می‌تواند نتیجه تلاش‌ها را بی‌ثمر کند. همچنین مواردی مثل ساخت فیلم و سریال برای مخاطب نوجوان دختر، و یا برگزاری مسابقات و لیگ بازی‌های مورد پسند آنان می‌تواند مورد استقبال قرار گیرد.

موارد ذکر شده تنها پیشنهاداتی برای گذر ابتدایی از بحران هویت دختر نوجوان است که کم‌وبیش به آن دچار شدیم و برای حل مبنایی آن نیازمند آنیم تا جامعه این دوران بخصوص جوانی را درک کرده و بداند که نوجوانی دوره مهم و نیازمند سرمایه‌گذاری است و با توجه به شرایط خاص آن، باید نوع رفتار با نوجوان متفاوت از سایر گروه‌های سنی باشد تا بتوان خدمات شایسته‌ای به آنان ارائه کرد و مانع از انحراف و مشکلات این قشر و شکوفایی هرچه بیشتر استعدادهای آنان شد.

به قلم طاهره اسمعیل‌زاده؛ پژوهشگر حوزه زنان و خانواده